ژله رويال چيست و خواص آن كدامند؟

پژوهندگان زنبورعسل از ديرگاه ازخود مي پرسيدندكه چرا ملكه كه از تخمي همانند ديگر زنبوران كندو بيرون مي آيد دوبار بزرگتر و سنگين تر از خواهران كارگرخود است.

چرامي توانند تعداد قابل ملاحظه اي تخم بگذارد(تا2000و بيشتر درروز)؛وبالاخره چرا مي تواند نزديك به شش سال عمركند، درصورتي كه دختران كارگرش بيش از30 تا 35 روز زندگي نمي كنند.

ملكه تخم ويژه توليد مثل را درحجره مومي و درازي به نام حجره شاهي مي گذارد،وكرمينه اي كه از آن بيرون مي آيد با خوراك ويژه اي با نام شير زنبور شاهنگبين تغذيه مي شود.

دكتركارل درير؛مديرانجمن پرورش زنبورعسل درآلمان  فدرال ،خاطرنشان مي سازدكه شاهنگبين ازخوردن گرده به دست آيد.

ژله رويال كه به آن درفارسي شاهنگبين مي گويند ماده اي است كه  به وسيله يك جفت غده مغزي زنبوران كارگرپرستارمعمولادرسنين 2 تا 12روزگي ترشح شده ومورد استفاده ملكه درتمام طول عمر و نوزادان زنبوردرمراحل اوليه رشد قرارمي گيرد.

متخصصين علم زنبورشناسي مي گويند:علت اينكه ملكه زنبورعسل در24ساعت مي تواند حدود 2000 تخم بگذارد و مدت 3 تا 5 سال زندگي (درحالي كه عمرساير زنبوران 45 تا60 روز است) اين است كه ملكه غذاي مخصوصي تغذيه مي كندكه ساير زنبوران  به جز سه روزاول مرحله رشد به آن دسترسي ندارند اين غذاي مخصوص ژله رويال نام دارد و اهميت آن در زندگي زنبورعسل همانند نقش شيرمادردر زندگي نوزادان است.

علت اختلاف بين خوراك ملكه بازنبورهاي كارگر وخواص ژله رويال موضوع اساسي مطالعات دوبل و فرپژوهشگرآلماني قرارگرفت .

وي در دنباله تفحصات ايلووكلروپلانناوكنتاروسكي في رن محققين آمريكايي وعده اي ديگر13سال باپشتكارتمام به جستجو پرداخت و به اين نتيجه رسيدكه سرّ زيبايي و نيرومندي ملكه و عمر دراز ملكه و اختلاف طول عمر آن با ساير زنبوران در اين ماده حيات بخش(شاهنگبين) نهفته است.

حال درمي يابيم چرا دو زنبوركه يكي از انگبين(عسل) وديگري از شاه انگبين(ژله رويال) تغذيه مي شوند تفاوت طول عمردارند. ژله رويال از نظركيفي اساسا از دوماده دزوكسي ريبونوكلئيك اسيد (DNA) و ويتامين B₅(اسيدپانتوتنيك) تشكيل شده است.

به همين دليل ژله رويال ازنظراسيدپانتوتنيك بسيارغني است.

كلمه پانتوتنين در زبان يوناني به معني حضور درهمه جا مي باشد چرا كه اين اسيد را در تمام سلول هاي بدن مي توان يافت ودرمتابوليسم سلولي نقش اساسي دارد.اين ماده با عناصرمختلفي تركيب شده و ماده فعال كننده كوآنزيم A را تشكيل مي دهد.اين ماده يكي از اصلي ترين عوامل واكنش هاي بيولوژيكي و شيميايي درون سلولي است وهمچنين داراي نقش اساسي درمتابوليسم چربي ها،گلوسيدها،و اسيدهاي آمينه است. بنابراين اسيدپانتوتنيك درسلولها نقش فرماندهي را برعهده دارد و چون ژله رويال غني ازاين ماده است بنابراين يك ماده استثنايي براي بدن محسوب مي شود.بعضي از زنبورداران ژله رويال را يكي ديگر از توليدات قابل فروش زنبورعسل تلقي مي كنند.

درسال1964انيووانيو(Inue and Inue) درمقاله اي كه در اين باره نوشته اند،بازار مصارف فروش اين ماده را مورد بررسي قرار دادند. درحدود سال1962ميلادي ظاهراً زنبوداران نسبت به توليد و بازارفروش اين ماده خيلي اميدوار بودند. بزرگترين مانع رواج ژله رويال ،اين بودكه هيچكس اعداد و ارقامي كه ثابت كند اين ماده اثرمعالج دارد عرضه نكرده است .در ايتاليا ژله رويال به شكل هاي مختلف مخلوط با آب و الكل ، ماده ليوفيليزه ،مخلوط يك درصد با عسل و به صورت آمپول عرضه مي شود.

خواص فيزيكي ژله رويال

ژله رويال ماده اي است ژلاتيني سفيدرنگ مايل به زردروشن ،كلوئيدي و چسبناك .

درآب حل شده وكمي كف توليد مي كند آن داراي خاصيت اسيدي است.

PH آن سه و نيم الي چهارونيم و وزن مخصوص آن حدود1/1 است.

خواص شيمياي ژله رويال

 تجزيه شيميايي ژله رويال نشان مي دهدكه اين ماده داراي آب ،پروتئين،چربي و مواد احياكننده،خاكستر و مقداري موادمشخص نشده مي باشد.

اين ماده داراي انواع ويتامين هاي گروه B، قندها،استرولها ،تعدادي از اسيدهاي چرب و آنتي بيوتيك است. شاهنگبين سرشار از هورمونهاي آميزشي  و ويتامين E است كه فعاليتهاي آميزشي را تحريك مي كند.

طول عمرحشرات،موشها، خوكچه هاي هندي و ديگرجانوران آزمايشگاهي كه به جيره آنها مقدار زيادي شاهنگبين افزوده شده است (مورو،اوسمان،جانسون وديگران) به اندازه يك سوم زيادشده است ؛ تخم گذاري مرغان افزايش يافته است ومرغان پيرتخم گذاري را ازسرگرفته اند. آزمايشهاي باكتري شناسي نشان داده اندكه شاهنگبين نه تنهاكاملا بدون ميكروب است ،بلكه  داراي خواص باكتري كش نيزهست. 

از آنجا كه شاهنگبين يك ماده غذايي است ،اين منطقي به نظرمي رسدكه حاوي مواد آنتي بيوتيك نيز باشد.

خواص درماني ژله

1- ميكروب كش و ضدعفوني كننده

2- تقويت كننده قواي جنسي(درمان سردمزاجي)

3- موثر در افزايش طول عمر

4- موثر در درمان بيماري هاي قلبي و عصبي

5- تركيب آن با گرده و عسل جلوگيري كننده پيري زودرس است.

6-محرك عمومي، تنظيم كننده متابوليسم، تقويت كننده

7- ضد كم خوني، تنظيم كننده فشارخون، نيرو بخش و طراوت بخش.

8- پيشگيري از پيرشدن بافت هاي بدن، خستگي هاي شديد و يائسگي.